خداشناسی امامیه: حقیقت اسم الله در متن قرآن و احادیث (قسمت پنجم)
مولف : استاد علی اکبر خانجانی
ادامه توضیح :


۶ - ساختار لفظی اللّه:


قرآن‌ پژوهان راجع به اشتقاق این لفظ جلاله و این‌که اصل شکل لغوی آن چگونه بوده است، نظرها و دیدگاه‌های مختلفی را بیان کرده‌اند.

۶.۱ - دیدگاه شهید مطهری:

استاد شهید مطهری درباره ریشه لغت "الله" چنین بیان می‌کنند:
"کلمه الله در اصل الاله بوده است و همزه آن به‌ خاطر کثرت استعمال حذف شده است و یا این‌ که احتمال قوی این است که اله و وله دو لهجه از یک لغت باشد یعنی اول وله بوده و بعد آن را به ‌صورت اله استعمال کرده ‌اند.

۶.۲ - دیدگاه شرق‌شناسان:

گروهی می‌گویند که الله گونه دیگر از الاهه‌ی سریانی (آرامی) است، این دیدگاه_ که فخررازی آن را در مفاتیح ‌الغیب نقل کرده و بعید دانسته _از جانب شرق‌شناسان تأیید شده و بیشتر مقبول این گروه است.
مقاله "ونکن بلاک ماکدونالد" مستشرق انگلیسی درباره الله و مقاله او درباره کلمه اله ماکدونالد در این دو مقاله سعی در اثبات آرامی یا عبری‌ بودن این واژه نموده است.

۶.۳ - الله همان لاه :

واژه الله همان لاه است که الف‌ و لام تعریف به خود گرفته است: ال+لاه => اللّه
۱ - تستر ۲ - علا و ارتفع: بلند و مرتفع و برتر از هرچیز و "تستر" یعنی از نظرها پوشیده و محجوب و آیه شریفه (سوره انعام، آیه ۱۰۳) «لاتدرکه الابصار و هو یدرک الابصار؛ »

۶.۴ - الله همان الاله

اللّه در اصل اَلاِله بوده است، که در تلفظ، تخفیف پذیرفته است: اَل + اِله => اللّه

۶.۵ - الله همان الاه

الله در اصل اِلاه بوده است، بعدها الف ‌و لام تعریف بر سر آن وارده شده و به شکل الالاه درآمده است سپس عرب‌ زبانان، همزه را به‌ علت ثقیل ‌بودن در تلفظ، حذف کرده‌اند و هنگامی که همزه از اول آن حذف شد، کسره آن را به لام تعریف دادند و به ‌صورت (اللاه) درآمد و بعد از آن لام تعریف را حرکت دادند.
بنابراین وقتی دو لام متحرک در کنار هم قرار گرفتند، اولی را در دومی ادغام کردند تا این ‌که بعد از این تغییرات تبدیل به الله شد. چگونگی مراتب اشتقاق این نظریه و تغییرات آن را می‌توان به شکل ذیل به‌ طور خلاصه بیان کرد: اضافه کردن ال به واژه اِلاه، حذف همزه دوم این واژه، دادن حرکت کسره همزه محذوف به لام تعریف، ادغام دو تا لام
اِلاه --->اَلاِلاه--->اَللاه--->اَلِلاه--->الله
و ....