طراحی دارو: سفری از ایده تا محصول
طراحی دارو، فرآیندی پیچیده و چند مرحله‌ای است که طی آن، دانشمندان و مهندسان دارویی، مولکول‌های جدیدی را با هدف درمان بیماری‌ها یا بهبود کیفیت زندگی افراد طراحی می‌کنند. این فرآیند شامل مراحل مختلفی از کشف هدف تا تولید انبوه دارو است.
مراحل اصلی طراحی دارو
* شناسایی هدف:
   * هدف مولکولی: در این مرحله، دانشمندان به دنبال شناسایی پروتئین‌ها، آنزیم‌ها یا مولکول‌های دیگری هستند که در بروز بیماری نقش دارند. این مولکول‌ها می‌توانند اهداف مناسبی برای طراحی دارو باشند.
   * بیماری: با شناخت دقیق بیماری و مکانیسم‌های مولکولی آن، می‌توان اهداف دارویی مناسبی را انتخاب کرد.
* طراحی مولکول:
   * طراحی ساختاری: با استفاده از نرم‌افزارهای پیشرفته، دانشمندان ساختار سه بعدی مولکول‌های هدف را شبیه‌سازی کرده و مولکول‌های دارویی را طراحی می‌کنند که بتوانند به این اهداف متصل شوند و عملکرد آن‌ها را مهار یا تقویت کنند.
   * سنتز شیمیایی: پس از طراحی مولکول، شیمی‌دانان دارویی این مولکول‌ها را در آزمایشگاه سنتز می‌کنند.
* آزمایش‌های پیش‌بالینی:
   * فعالیت زیستی: مولکول‌های سنتز شده در آزمایشگاه بر روی سلول‌ها و مدل‌های حیوانی آزمایش می‌شوند تا اثربخشی و ایمنی آن‌ها بررسی شود.
   * فارماکوکینتیک: این آزمایش‌ها نشان می‌دهند که دارو چگونه در بدن جذب، توزیع، متابولیزه و دفع می‌شود.
   * فارماکودینامیک: این آزمایش‌ها مکانیسم اثر دارو بر بدن را بررسی می‌کنند.
* آزمایش‌های بالینی:
   * فاز اول: در این فاز، دارو بر روی تعداد محدودی از افراد سالم آزمایش می‌شود تا ایمنی و تحمل‌پذیری آن بررسی شود.
   * فاز دوم: در این فاز، دارو بر روی گروه بزرگتری از بیماران آزمایش می‌شود تا اثربخشی آن در درمان بیماری بررسی شود.
   * فاز سوم: در این فاز، دارو بر روی تعداد بسیار زیادی از بیماران آزمایش می‌شود تا اثربخشی و ایمنی آن به طور کامل تایید شود.