شهید- که در فقه موضوع احکامی خاص همچون بی نیازی از غسل و کفن قرار گرفته- عبارت است از کسی که در جهاد با کافران یا باغیان در میدان جنگ کشته شود، به شرط آنکه جنگ با اذن پیامبر صلّی اللَّه علیه وآله یا امام علیه السّلام و یا نایب خاص ایشان باشد.
شهید، علاوه بر اطلاق یاد شده، اطلاق دیگری نیز دارد که برخی از آن به «اطلاق تنزیلی» و یا شهید به حسب اجر و ثواب تعبیر کردهاند. شهید در این اطلاق- که ریشه در روایات دارد- بر فردی که در راه حفظ جان، مال یا ناموس خود در برابر دشمن مهاجم کشته میشود، اطلاق میگردد؛ چنان که بر فردی هم که با مرگ سخت فوت میکند، همچون زنی که بر اثر زایمان میمیرد یا کسی که غرق میشود و یا زیر آوار میماند، شهید اطلاق شده است؛
لیکن احکام شهید بر این افراد جاری نمیشود و تنها در اجر و ثواب با شهدا شریکاند.