دررفتگی مفصل مصنوعی لگن از عوارض نادر ولی جدی بعد از جراحی است. دررفتگی مفصل به حالتی میگویند که در آن سر مصنوعی از درون کاسه مصنوعی که معمولا از جنس پلی اتیلنی است خارج میشود.
احتمال بروز این عارضه در آمارهای جهانی معمولا زیر یک درصد است ولی در کسانی که برای بار دوم یا چندم است که مفصل ران را عمل میکنند این احتمال بالاتر میرود.
بیشتر دررفتگی های مفصل مصنوعی لگن در چند ماه اول بعد از جراحی ایجاد میشود. این ارتباط زمانی احتمالا به علت ضعیف شدن بافت نرم اطراف مفصل مصنوعی است. پزشک جراح برای رسیدن به مفصل باید پوست و عضلات و کپسول مفصلی را شکاف داده و باز کند و همین کار موجب ضعیف شدن این عناصر بافتی میشود که تا حدودی میتواند احتمال دررفتگی بعد از جراحی را بیشتر کند.
بتدریج و بعد از گذشت چند ماه از جراحی این بافت ها ترمیم شده و قوی میشوند و میتوانند مفصل مصنوعی را حمایت کنند و احتمال دررفتکی مفصل مصنوعی را کم کنند.
نکته دیگر کوچک بودن نسبی سر مصنوعی مفصل مصنوعی نسبت به سر مفصل طبیعی است. هر چه سر کوچک تر باشد احتمال دررفتگی بیشتر است. در سال های اخیر مفاصل مصنوعی با سرهای بزرگتر بیشتر استفاده میشوند.
در کسانی که قبلا به هر علتی جراحی لگن داشته اند و در کسانی که به علت دررفتی مادرزادی مفصل ران جراحی تعویض مفصل میکنند احتمال دررفتگی مفصل مصنوعی بیشتر است. احتمال این عارضه همچنین در خانم ها و در سنین بالا بیشتر است.
در افرادی که به علت شکستگی گردن استخوان ران و یا به علت سیاه شدن سر استخوان ران تحت عمل جراحی تعویض مفصل لگن قرار میگیرند هم احتمال دررفتگی بیشتر میشود.
اگر به هر علتی عضلات اطراف لگن ضعیف شوند مثلا در کسانی که سکته مغزی کرده اند یا در مبتلایان به پارکینسون و یا در کسانی که همکاری کافی را با پزشک ندارند مثلا در مبتلایان به الزایمر یا اختلال حواس هم احتمال دررفتگی مفصل مصنوعی لگن بیشتر میشود.
مهمترین علائم دررفتگی مفصل مصنوعی لگن درد لگن و کوتاهی پا و عدم توانایی در راه رفتن است. تشخیص این عارضه با رادیوگرافی ساده لگن است و درمان آن معمولا جااندازی بسته مفصل است.
اگر پزشک نتوانست مفصل مصنوعی را بصورت بسته جااندازی کند و یا اگر مفصل جا افتاد و دوباره دررفت معمولا باید جراحی انجام شود و مفصل مصنوعی عوض شود.