ذره‌بین| دلارزدایی روی میز بانک‌های مرکزی جهان

سخنان روئسای جمهور کشورهای عضو بریکس بیش از گذشته جدی شدن پروژه دلارزدایی را خبر می دهد. جایگاه دلار به عنوان ارز ذخیره جهانی پس از جنگ جهانی دوم توسط کنفرانس برتون وودز در سال 1944 تثبت شد. از آن پس دلار، اصلی ترین ارز ذخیره جهانی و پراستفاده ترین ارز برای تجارت بین المللی است. به دلیل تقاضای قوی جهانی برای دلار و اوراق بهادار با پشتوانه دلار، آمریکا می تواند با نرخ بهره بسیار پائین‌تر از سایر کشورها وام بگیرد. همچنین هژمونی جهانی دلار به دولت ایالات متحده آمریکا قدرت می دهد تا تحریم‌های فلج کننده و جنگ مالی را علیه سایر کشورها اعمال کند. در سال 2022، بیش از 12 هزار نهاد، تحت تحریم وزارت خزانه داری آمریکا قرار گرفتند که این رقم بیش از 12 برابر، نسبت به ابتدای قرن است. اما در سالهای اخیر، ظهور قدرتهای جدید در اقتصاد جهانی، تغییرات مهم ژئوپلتیکی و همچنین مسائل داخلی، نگرانی هایی را در مسیر تداوم مسیر سلطه دلار برای آمریکا ایجاد کرده است. اگرچه امروز بیش از 59 درصد ذخایر ارزی جهانی به دلار است اما نمودار صندوق بین المللی پول، روند نزولی آن را نشان می‌دهد. استفاده بیش از حد از تحریم های گسترده، جنگ روسیه و اوکراین و پیامدهای پاندمی کرونا، برخی از کشورها را به انجام معاملات با ارزهای دیگر سوق داده است. بسیاری از اقتصادهای نوظهور، با استفاده از چند ارزی کردن و متنوع تر کردن ذخایر ارزی و راه هایی برای انجام تجارت با ارزهای غیردلاری، فرآیند دلارزدایی را کلید زده اند. کارشناسان معتقدند با ادامه روند کنونی، شاهد آینده ای خواهیم بود که در آن دلار نفوذ خود را با سایر ارزها تقسیم می کند روندی که با استفاده تهاجمی آمریکا از تحریم ها و بی ثباتی مالی فزآینده ایالات متحده تسریع می‌شود.