تکم شیطانکى است به‌شکل حیوان از تخته که با پارچه‌هاى رنگین و تکه‌هاى آینه آن‌را زیبا مى‌کردند و از زیر شکم بر انتهاى چوب نازکى متصل کرده و این چوب را از سوراخى در وسط صفحه تخته‌اى عبور مى‌دادند و به آسانى در آن سوراخ بالا و پائین مى‌رفت .
تکمچى یعنى صاحب تکم آن‌را به‌حرکت درآورد. و در نتیجه صدائى به‌وجود مى‌آورد که خوش‌آیند است و به‌همراه آن تصانیفى نیز مى‌خواند که درباره عید و بهار است . تکمچى‌ها از حدود یک ماه به عید مانده پیدا مى‌شوند و به در خانه‌ها رفته و رسیدن بهار را مژده مى‌دادند .